Βιώνουμε μικρά ψυχολογικά τραύματα εξίσου συχνά με τα σωματικά τραύματα –τραύματα όπως η απόρριψη, η αποτυχία και η απώλεια. Ενώ ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση κρυολογήματος ή κατάγματος, συχνά σαστίζουμε όταν πρέπει να φροντίσουμε μια συναισθηματική πληγή.
Σε ομιλία του στο πλαίσιο των συνεδρίων TED, ο ψυχολόγος Guy Winch επισημαίνει ότι το τίμημα που πληρώνουμε όταν αγνοούμε τη συναισθηματική μας υγεία είναι πολύ βαρύ. Για το λόγο αυτό, συνιστά να τηρούμε στην καθημερινότητά μας τους 7 παρακάτω βασικούς κανόνες «συναισθηματικής υγιεινής».
1. Δεν πρέπει να αγνοούμε το συναισθηματικό πόνο
Ο συναισθηματικός πόνος είναι σημάδι ψυχολογικού τραυματισμού, ακριβώς όπως ο σωματικός πόνος είναι σημάδι σωματικού τραυματισμού. Δεν πρέπει να αγνοούμε κανένα από τα δύο είδη πόνου, ειδικά αν στην πρώτη περίπτωση η δυσφορία που προκαλεί είναι ισχυρή, διαρκής και εξουθενωτική.
2. Πρέπει να διαχωρίζουμε τα ήπια συναισθηματικά τραύματα από αυτά που χρειάζονται ειδική θεραπεία
Μπορούμε εύκολα να διαχωρίσουμε μια γρατζουνιά από ένα τραύμα που χρειάζεται ράμματα. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε για τις «συναισθηματικές γρατζουνιές» και για τα τραύματα που επιβάλλουν «συναισθηματικά ράμματα». Εάν η ψυχολογική καταπόνηση και η δυσφορία δεν καταλαγιάζουν με τον καιρό, ίσως χρειάζεται παρέμβαση από τον ειδικό.
3. Δεν πρέπει να αφήνουμε την απόρριψη να μας καταβάλει
Η απόρριψη μας πληγώνει συναισθηματικά και μπορεί να αποτελέσει πλήγμα για την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή μας. Εάν βιώσουμε την απόρριψη, δεν πρέπει μετά να ασκούμε αυστηρή αυτοκριτική. Αντιθέτως, πρέπει να εστιάζουμε στα δυνατά μας σημεία και να τα καλλιεργήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο.
4. Πρέπει να ανακτούμε τον έλεγχο μετά την αποτυχία
Η αποτυχής έκβαση μιας προσπάθειας μπορεί να καλλιεργήσει την απελπισία και την παραίτηση. Δεν πρέπει όμως να αφήσουμε τα αρνητικά συναισθήματα να επικρατήσουν. Πρέπει να αναλογιστούμε τι κάναμε λάθος και να βελτιώσουμε τη στρατηγική μας για να τα καταφέρουμε την επόμενη φορά. Με άλλα λόγια, δεν πρέπει απλώς να κοιτάμε το εμπόδιο, πρέπει να σκεφτούμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να το ξεπεράσουμε.
5. Δεν πρέπει να αφήνουμε υπολείμματα ενοχής
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ενοχή είναι κινητήριος δύναμη για να επανορθώσουμε για κάτι που κάναμε λάθος. Εάν όμως εντείνεται και παραμένει για πολύ καιρό, μας στερεί τη χαρά και μας αποσυντονίζει. Πρέπει να την κοιτάξουμε κατάματα και να την αντιμετωπίσουμε, ανάλογα από πού πηγάζει, από κάποιον άλλο ή από τον ίδιο μας τον εαυτό.
6. Πρέπει να γεμίζουμε τα κενά
Χρειάζεται χρόνος για να ξεπεράσουμε μια απώλεια. Όσο περνά όμως ο καιρός, πρέπει να βρούμε τρόπους να γεμίσουμε τα κενά που έμειναν. Πρέπει να αναλογιστούμε σε ποιους τομείς της ζωής μας δημιουργήθηκαν κενά μετά την απώλεια και σιγά-σιγά να τα γεμίζουμε με δραστηριότητες, πράγματα και ανθρώπους για να καλύψουμε τις ανάγκες που δεν καλύπτονται λόγω της απώλειας.
7. Πρέπει να εφαρμόζουμε στρατηγικές εποικοδομητικής επίλυσης των προβλημάτων
Το αναμάσημα των δυσάρεστων γεγονότων του παρελθόντος οδηγεί σε απογοήτευση, παθητικότητα και θλίψη. Πρέπει να πάρουμε μαθήματα από τις εμπειρίες του παρελθόντος, χωρίς όμως να πέσουμε σε έναν συναισθηματικά επίπονο φαύλο κύκλο σκέψεων.